Slaapcyclus

Slaap is een hele actieve periode voor je hersenen en het is echt niet zo dat je gedurende de nacht vrij rustig bent. Slapen wordt verdeeld in vijf stadia en elk stadium heeft zijn eigen doel. Stadia 1 tot 4 worden NREM-slaap of non-REM genoemd. Het vijfde stadium is de REM-slaap, het stadium waarin grotendeels het dromen plaats vindt. De hersenen doorlopen ongeveer vijf tot zes keer per nacht de cycli van de vijf stadia. Tijdens de eerste slaapcyclus ben je lange tijd in diepe slaap, ofwel in stadia 3 en 4, en ben je relatief kort in de REM-slaap. Naarmate de nacht vordert en je hersenen steeds door de cycli heen gaan, worden de perioden van REM-slaap langer en de perioden van diepe slaap korter. Als de ochtend nadert wordt je steeds geleidelijker wakker en is de diepe slaap zowat en doorlopen je hersenen alleen nog stadia 1 en 2 en de REM-slaap.

• Stadium 1 is een hele lichte slaap en is er voornamelijk voor de overgang tussen waken en slapen. Tijdens dit stadium ontspannen je hersenen en lichaam zich. Je ademhaling wordt regelmatiger en je spieractiviteit wordt geleidelijk minder, hoewel je wel enkele schokkende bewegingen kunt maken op het moment van inslapen. Je ogen maken langzame, rollende bewegingen achter je gesloten oogleden. De meeste mensen met een normale slaap blijven vijf minuten of korter in stadium 1, iemand met insomnie kan er veel langer in blijven.
• Tijdens stadium 2 worden de hartslag en de ademhaling trager en heel regelmatig. Het lichaam ontspant zich nog meer, de slaper kan nog steeds gewekt worden, maar niet meer zo makkelijk als in stadium 1. De meeste slapers blijven ongeveer 30 minuten in stadium 1 en 2 voordat ze stadium 3 bereiken. Stadium 2 neemt 50% van de gehele slaaptijd in.
• Stadia 3 en 4 (SWS) vormen de diepe slaap. De slaper is geheel ontspannen en heeft een langzame, regelmatige hartslag en ademhaling. Tijdens de diepe slaap is de slaper heel moeilijk wakker te krijgen, en als hij wel wakker wordt, is de slaper geïriteerd en reageert hij traag op verbale en lichamelijke prikkels. Er zijn geen zichtbare oog- of spierbewegingen in stadia 3 en 4, de slaper ligt helemaal stil, vooral bij de overgag naar stadium 4, de diepste en meest herstellende slaap. Het lichaam herstelt vooral in stadia 3 en 4.
• De REM-slaap is de periode waarin het dromen grotendeels plaatsvindt. Slapers doen meestal 90 minuten over de eerste 4 stadia van de slaap, voordat ze de eerste REM-periode van de nacht ingaan. Deze eerste REM-slaap duurt ongeveer 10 minuten. Bij de daaropvolgende NREM-REM-cycli worden de REM-perioden steeds langer, waarbij de laatste REM-slaap een uur duurt. REM-slaap maakt voor ongeveer 20 tot 25 procent deel uit van de totale slaaptijd van een normale volwassene.